Đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả- từ chỉ đạo chiến lược đến hành động thực tiễn

LTS: An toàn thương mại, chống hàng giả và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng luôn là chủ đề trọng tâm trong chính sách kinh tế - xã hội của Việt Nam, nhất là trong bối cảnh hội nhập toàn diện và cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường quốc tế. Hệ thống quản lý thị trường được xác định là tuyến đầu trong việc bảo đảm trật tự kỷ cương thương mại, ngăn chặn hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, đồng thời góp phần duy trì sự ổn định của môi trường kinh doanh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Thực tiễn cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2025, công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đã được triển khai đồng bộ của Đảng và Nhà nước, với sự chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, đã và đang tạo ra bước chuyển mạnh mẽ, đặt nền tảng cho một thị trường minh bạch, cạnh tranh lành mạnh, đồng thời góp phần nâng cao vị thế, uy tín quốc gia trong bối cảnh hội nhập sâu rộng


Hàng giả, gian lận thương mại ngày càng tinh vi và phức tạp.

Đảm bảo kỷ cương thương mại, củng cố niềm tin xã hội
Trong nhiều năm qua, Đảng ta luôn xác định: đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả không chỉ là một nhiệm vụ kinh tế - hành chính thuần túy mà còn là thách thức về chính trị, an ninh và văn hóa tiêu dùng. Tại nhiều văn kiện quan trọng, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh yêu cầu kiên quyết đấu tranh, không khoan nhượng với mọi biểu hiện vi phạm pháp luật kinh tế; coi đây là một trong những nội dung trọng tâm trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, nhằm loại bỏ những nguy cơ làm suy yếu nền kinh tế, xói mòn niềm tin xã hội và gây bất bình đẳng trong môi trường kinh doanh. Trên cơ sở đó, Chính phủ, trực tiếp là Thủ tướng Phạm Minh Chính, đã ban hành hàng loạt văn bản chỉ đạo, trong đó nổi bật là Chỉ thị số 13/CT-TTg (ngày 17/5/2025 về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong tình hình mới), cùng nhiều văn bản liên tịch giữa Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Công an và các địa phương về việc triển khai kế hoạch tổng thể kiểm tra, xử lý vi phạm; Công điện số 82/CĐ-TTg (ngày 04/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ)... Các văn bản này không chỉ mang tính hành chính điều hành mà còn thể hiện quyết tâm chính trị, tính thống nhất trong chỉ đạo từ Trung ương đến địa phương, qua đó tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội.


Cơ quan chức năng đang tiến hành kiểm tra hộ kinh doanh.

Theo Báo cáo số 05/BC-CQTT của Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương, 9 tháng năm 2025 chứng kiến diễn biến phức tạp của tình hình vi phạm trong lĩnh vực thương mại. Các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, buôn lậu và kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc tập trung vào những mặt hàng tiêu dùng nhanh, có giá trị cao và tác động trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng như thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dược phẩm, quần áo, vải, giày dép, rượu bia, thuốc lá, đồ chơi trẻ em và điện tử gia dụng... Đặc biệt, sự xuất hiện của các đường dây quy mô lớn, tổ chức tinh vi, lợi dụng không gian mạng và các sàn thương mại điện tử để buôn bán hàng lậu, hàng giả đã tạo ra thách thức mới cho công tác quản lý. Đây là lĩnh vực mà Chỉ thị số 13/CT-TTg của Thủ tướng đã nhấn mạnh, yêu cầu các bộ, ngành chủ động ứng dụng công nghệ thông tin, phối hợp liên ngành để nhận diện, xử lý kịp thời.


Công tác đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại cần được ngăn chặn từ gốc rễ.

Hoạt động vận chuyển, tập kết, kho bãi, trung chuyển hàng lậu diễn biến ngày càng tinh vi. Các đối tượng lợi dụng địa hình biên giới phức tạp, sử dụng đường mòn, lối mở, tuyến biển và đường hàng không để che giấu, phân tán lực lượng chức năng, đặc biệt gia tăng vào dịp cuối năm và giai đoạn giáp Tết. Công điện số 82/CĐ-TTg của Thủ tướng đã chỉ rõ, yêu cầu các lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vận chuyển, tàng trữ hàng lậu; đồng thời xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa hải quan, công an, bộ đội biên phòng và quản lý thị trường. Đây là một bước đi cần thiết, phản ánh sự quyết tâm của Chính phủ trong việc ngăn chặn từ gốc rễ, không để hình thành các đường dây, ổ nhóm quy mô lớn.
Kết quả đạt được trong quý III năm 2025 là minh chứng rõ nét cho sự vào cuộc đồng bộ. Lực lượng quản lý thị trường cả nước đã tiến hành kiểm tra 4.836 vụ, phát hiện 5.056 vụ vi phạm, xử phạt hành chính hơn 46 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm 59 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước gần 49 tỷ đồng và chuyển cơ quan điều tra 37 vụ có dấu hiệu tội phạm. Tính chung trong 9 tháng, tổng số vụ kiểm tra đạt 17.746 vụ, xử lý 15.544 vụ vi phạm, số tiền xử lý vi phạm hành chính lên tới 402 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm gần 211 tỷ đồng; đồng thời, chuyển 133 vụ việc có dấu hiệu tội phạm cho cơ quan điều tra. Những con số này vừa khẳng định mức độ nghiêm trọng của tình trạng vi phạm, vừa thể hiện sự nỗ lực không ngừng của lực lượng chức năng trong thực thi nhiệm vụ.
Nhìn từ góc độ khoa học chính sách và thực tiễn
Dưới góc nhìn khoa học chính sách, có thể nhận định rằng công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đang đứng trước ba nhóm thách thức lớn.


Thuốc lá nhập lậu bị cơ quan chức năng kiểm tra và thu giữ.

Thứ nhất, thách thức từ chính cấu trúc thị trường và hành vi tiêu dùng. Tâm lý ưa chuộng hàng giá rẻ khiến một bộ phận người dân sẵn sàng bỏ qua các tiêu chuẩn về chất lượng và nguồn gốc, tạo “đất sống” cho hàng lậu, hàng giả.
Thứ hai, thách thức từ thể chế và năng lực thực thi. Mặc dù hệ thống pháp luật đã được hoàn thiện từng bước, nhưng tính đồng bộ trong triển khai và năng lực của đội ngũ cán bộ cơ sở vẫn còn hạn chế, làm phát sinh những khoảng trống quản lý.
Thứ ba, thách thức từ công nghệ và toàn cầu hóa. Khi thương mại điện tử và logistics xuyên biên giới phát triển nhanh, thì công cụ giám sát, kiểm soát của cơ quan chức năng chưa theo kịp, dẫn đến bất cân xứng giữa quản lý và thực tiễn.


Lực lượng chức năng kiểm tra và phát hiện nhiều hàng hoá có dấu hiệu vi phạm các quy định của pháp luật.

Để khắc phục, Tổng Bí thư Tô Lâm trong nhiều phát biểu đã nhấn mạnh việc kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, tức vừa hoàn thiện thể chế, vừa siết chặt kỷ cương, kỷ luật trong đội ngũ thực thi.
Cùng với đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng yêu cầu các bộ, ngành tập trung nâng cao năng lực quản trị, ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu lớn, sử dụng trí tuệ nhân tạo để phát hiện sớm vi phạm. Đây là định hướng quan trọng, mở ra hướng đi mới cho quản lý thị trường trong kỷ nguyên số.
Một giải pháp khác được đề cập trong các văn bản chỉ đạo là phát huy vai trò giám sát của cộng đồng doanh nghiệp và người tiêu dùng. Thị trường minh bạch chỉ có thể duy trì khi doanh nghiệp chân chính được bảo vệ và người dân có nhận thức đúng đắn, chủ động tố giác hành vi vi phạm. Bởi vậy, công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức xã hội là yêu cầu song hành cùng biện pháp hành chính và chế tài xử lý. Điều này cũng phù hợp với quan điểm trong Nghị quyết Trung ương về xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trong đó khẳng định yếu tố con người và cộng đồng là nền tảng cho mọi chính sách phát triển.
Có thể khẳng định rằng, kết quả đạt được trong 9 tháng năm 2025 không chỉ là thành tích của các cơ quan chức năng, mà còn là minh chứng cho sự lãnh đạo sáng suốt, chỉ đạo quyết liệt của Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Phạm Minh Chính. Dưới góc nhìn khoa học, đây là sự kết hợp hài hòa giữa lý luận và thực tiễn, giữa chính trị và quản trị, nhằm kiến tạo một môi trường thương mại lành mạnh, công bằng và bền vững. Cuộc đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả không chỉ dừng lại ở xử lý vi phạm, mà còn là quá trình xây dựng văn hóa tiêu dùng văn minh, củng cố niềm tin xã hội và bảo vệ uy tín quốc gia trên trường quốc tế.
Nhìn về lâu dài, để duy trì hiệu quả và tạo chuyển biến căn bản, cần tiếp tục đồng bộ hóa thể chế, tăng cường ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực thực thi, phát huy vai trò cộng đồng và doanh nghiệp, đồng thời duy trì sự chỉ đạo kiên quyết từ Trung ương. Đó là con đường khoa học, phù hợp với yêu cầu hội nhập và phát triển bền vững, đồng thời thể hiện quyết tâm chính trị cao nhất của Đảng và Nhà nước ta: xây dựng một thị trường minh bạch, công bằng, vì lợi ích của Nhân dân và sự thịnh vượng của đất nước.
An toàn thương mại, chống hàng giả và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng luôn là chủ đề trọng tâm trong chính sách kinh tế - xã hội của Việt Nam, nhất là trong bối cảnh hội nhập toàn diện và cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường quốc tế. Hệ thống quản lý thị trường được xác định là tuyến đầu trong việc bảo đảm trật tự kỷ cương thương mại, ngăn chặn hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, đồng thời góp phần duy trì sự ổn định của môi trường kinh doanh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Thực tiễn cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2025, công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đã được triển khai đồng bộ với sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng và Chính phủ, đặc biệt là vai trò trực tiếp của Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Đây không chỉ là sự nhấn mạnh về chính trị mà còn là hành động thể hiện quyết tâm xây dựng một thị trường minh bạch, cạnh tranh lành mạnh, gắn với sự phát triển bền vững.

Nguồn: https://kythuatchonghanggia.vn/

Phường Hồng Bàng
QR Code
image advertisement
image advertisement
Tin mới
Thư viện ảnh
Thống kê truy cập
  • Đang online: 0
  • Hôm nay: 1
  • Trong tuần: 0
  • Tất cả: 0